موسسه اموزشی طوفان

آیا اعتماد به نفس ،در موفقیت و درس خواندن ما نقش مهمی دارد؟
اعتماد به نفس یا عزت نفس به معنای ارزیابی و برداشت از خود است؛یعنی باور داشتن، اطمینان و رضایت از خویشتن. عزت نفس مهم ترین ویژگی است که نقش مهمی در عملکرد افراد دارد.آدم هایی که اعتماد به نفس کمی دارند ،سخت کار میکنند و استرس و اضطراب زیادی را تجربه میکنند و هیچ وقت به اندازه ی توانشان به خق خود نمیرسند و در زندگی از جمله در عرصه های تحصیلی،زیاد موفق نمیشوند .یک تحقیق نشان میدهد که از میان پنج رگه ی شخصیتی،اعتماد به نفس بالاترین نقش را در موفقیت تحصیلی دارد.روانشناسان اعتقاد دارند در پیشرفت تحصیلی اعتماد به نفس تاثیر و نقش بالاتری از هوش دارد. در سال آخر با جدی شدن مسائل تحصیلی و رقابت ها این ویژگی بیشتر به کار می آید.
اصلا اعتماد به نفس ندارم چگونه مشکل خود را حل کنم ؟
این تصور نادرست که من اعتماد به نفس ندارم ،در خیلی از افراد رایج است . این دسته از آدم ها از توانایی ها و خصوصیات خود آگاهی کافی ندارند . آنان تصویری ضعیف از خودشان دارند؛درحالی که شما یک سری توانایی های ارزشمند دارید که آن ها را نمیبینید یا برای آن ها ارزشی قائل نیستید .شما خودتان را باور ندارید ؛به همین جهت احساس پوچی و بی ارزشی میکنید .در حالی که ممکن است فقط در یک یا دو زمینه اعتماد به نفس پایین داشته باشید،ولی سایر خصوصیت ها و توانایی های مثبتی که دارید ،آن ها را پوشش دهد.
بهتر است به جای آنکه بگویید:اعتماد به نفس ندارم بگویید:در این یا آن مورد اعتماد به نفس کمتری دارم. نگرش تان را تغییر دهید.اگر توانایی هایتان را نبینید و فقط به ضعف های خود توجه کنید طبیعی است که اعتماد به نفستان پایین می آید.
اطرافیان به من میگویند که اعتناد به نفس تو کم است نمیدانم تا چه اندازه حرفشان درست است . نظر شما چیست؟
پایین بودن اعتماد به نفس علایمی دارد :
افرادی که اعتماد به نفس ضعیف دارند معمولا مضطرب ،افسرده یا هراسیده اند.آنان خیلی از خود انتقاد میکنند‌.احساس تنهایی میکنند.تا حدی گوشه گیر و منزوی هستند.معمولا به نظر دیگران پیش از نظر خودشان بها میدهند.به خاطر جلب تایید دیگران دائما سعی دارند آن ها را راضی نگه دارند.
اینگونه افراد چون خودشان را دست کم میگیرند،میترسند مورد انتقاد و تحقیر دیگران واقع شوند.به همین جهت بیشتر مواقع ساکت و خجالتی اند .چون تایید دیگران برایشان مهم است،قدرت نگفتن ندارند.در نتیجه مورد سوءاستفاده قرار میگیرند.انتقاد پذیر هم نیستند.پایین بودن اعتماد به نفس در ظاهرشان هم تاثیر دارد .حرکات آن ها کند و آهسته است‌.خیلی راحت نمینشینند.در حال ایستاده کمی قوز میکنند .سرشان را بالا نگه نمیدارند و ارتباط چشمی برقرار نمیکنند.
در حالی که افراد متکی به اعتماد به نفس،ضمن آنکه متکبر و مغرور نیستند،نقاط ضعف و قوتشان را خوب میشناسند،برای خود احترام و ارزش قائل هستند،خودشان را با دیگران مقایسه نمیکنند،انتقاد پذیرند خود و دیگران را تحقیر نمیکنند،آرامش دارند،سخت کوشند و شکست را به عنوان تجربه میپذیرند و با آن کنار می آیند. البته با یک یا دو نشانه نمیتوان میزان اعتماد به نفس را تعیین کرد .آدم هایی هم که اعتماد به نفس خوبی دارند،عاری از ضعف نیستند ولی در عین حال به نقطه ضعفشان حساسیت ندارند.
مشکل من آن است که اعتماد به نفسم پیش از اندازه است.معمولا برای امتحانات درس نمیخوانم‌،چون فکر میکنم بلدم.ولی امتحانات را خراب میکنم.یا وقتی در محاسبات به مشکلی برخورد میکنم خیلی حوصله نمیکنم که روی آن ها تمرین و رفع اشکال کنم .چون فکر میکنم راه حل مسئله را میدانم و همین کافی است؛بنابراین اشکالم را دست کم میگیرم و همین اشکالات تکرار میشودچه کار کنم؟
چه خوب است که متوجه شده اید که مشکل شما در درس خواندن چیست.افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند ،در واقع اعتماد به نفس پایینی دارند .اعتماد آن ها به توانایی هایشان واقعی نیست.بسیاری از آن ها هنگامی که در زمینه ای ناتوان هستند ،سعی میکنند با بزرگ کردن و توانا جلوه دادن خویش ،خود را به دیگران نشان دهند؛درست مانند آدم ترسویی که سعی میکند با داد و بیداد کردن خودش را آماده و توانا جلوه دهد.برای حل مشکل خود به پاسخ پرسش بعدی توجه کنید.
برای آنکه اعتماد به نفس ما بهتر شود چه توصیه هایی دارید؟
هیچ دارویی نمیتواند ضعف اعتماد به نفس را درمان کند.پایین بودن اعتماد به نفس مسئله ای است که در طول سالیان ،تحت تاثیر خانواده،معلم،دوستان و …شکل میگیرد و به آسانی و یک شبه حل نمیشود .گفتن چند توصیه و شنیدن آن ها آسان است ولی به کار بستنشان دشوار!بهترین روش درمان ضعف اعتماد به نفس، مشاوره یا روان درمانی است.برای این منظور از یک مشاور یا روان شناس کمک بگیرید.
حالا به چند توصیه که میتواند در این رابطه موثر باشد توجه کنید:
• خواستن:در گام اول باید از ته دل بخواهید که تغییر کنید و کس دیگری شوید.میزان بهبودی اعتماد به نفستان به میزان خواستن ،انگیزه،توجه،احساس مسئولیت و پشتکار شما بستگی دارد.
• خودشناسی:باید تصویر های نادرستی را که در ذهنتان دارید ،بشکنید .باید یک تصویر واقعی داشته باشید .بدین منظور ، روی یک کاغذ جنبه های مثبت و منفی خود را درهمه ی زمینه های جسمی ،روحی، رفتاری، افکار و احساسات بنویسید .اگر خودتان را همانطور که هستید بشناسید و همه ی جنبه های ضعف و قوتتان را بپذیرید،گام بزرگی برای بهبود اعتماد به نفس خود برداشته اید .
• به چالش کشیدن:پس از آنکه افکار ،احساسات و رفتارتان را ارزیابی کردید،با خودتان به گفت و گو بنشینید و درست و غلط بودن آن ها را سبک و سنگین کنید.
• خود کنترلی:سخت ترین و آخرین گام را محکم بردارید؛احساسات منفی را مهار کنید ،بر افکار و احساساتتان مسلط باشید و آن ها را به کنترل خود در آورید.شیوه ی تفکرتان را تغییر دهید،سخت گیر نباشید؛شتاب زده نتیجه گیری نکنید،در هیچ موردی پیشگویی نکنید،مثبت باشید و از کلمات ،افکار و احساسات منفی اجتناب کنید.برای خودتان و توانایی هایتان ارزش قائل باشید،به خودتان احترام بگذارید،از نظر جسمی و ظاهری به خودتان برسید.ورزش کنید .خوابتان را منظم کنید .خودتان باشید،روابط اجتماعی از جمله رابطه با دوستان و اقوام خود را تقویت کنید.سعی کنید همیشه لبخند بزنید ،راحت راه بروید و بنشینید.سرتان را بالا نگه دارید و موقع گفتگو به چشمان طرف مقابل نگاه کنید.