بازیابی یا بازخوانی؟کدام یک مهمتر است؟
اغلب دانش آموزان، پس از مطالعه ی اولیه، در زمان ثانویه برای مرور، شروع به دوباره خوانی کتاب درسی می کنند و یا نکاتی را که فیش برداری کرده بودند را دوره می‌کنند. این روش مزایا و معایبی دارد؛ حسن این روش آن است که شما دوباره و ازنزدیک با مباحثی که قبلا خوانده اید، بازهم مواجه می شوید و فرصت دارید نکاتی را که [در مطالعه اولیه] فراموش کرده بودید بخوانید، این بار مطالعه کنید. اما عیب بزرگ آن،این است که توهم یادگیری در شما بیش از پیش رشد می کند. هرچند شما در حال مرور هستید، اما نمی توانید تشخیص دهید که کدام بخش از مباحث را از حافظه کوتاه مدت شما خارج شده است و فقط خود را با دوباره خوانی، اقناع می کنید؛ دراین حالت، شما قادر به تشخیص نقاط ضعف و قوت خود در آن درس نخواهید بود و تنها یک دید کلی نسبت به آنچه که خوانده اید، پیدا می کنید.
حال سوال مطرح می شود که«بازیابی»چیست؟
بازیابی کمی چالشی تر از بازخوانی است. توجه داشته باشید که آنچه را که به سختی یاد می گیرید،خوب یاد می گیرید.در این روش، چالش چاشنی تثبیت مباحثی که خوانده اید خواهد بود. در بازخوانی، شما کتاب را پیش روی خود قرار می دادید و فقط از روی کتاب می خواندید و می خواندید! اما در بازیابی، پس از مطالعه اولیه، شما با دو راه جدید روبه رو می شوید که هرکدام، گنجینه ی پنهانی را دراختیار شما قرار می دهد.
۱-برگه ی سفیدی جلوی خودبگذارید و هر آنچه از مطالعه نخستین خود از آن مبحث به یاد دارید، برروی کاغذ بنویسید. حال هر آنچه که نوشته اید را،با مباحث کتاب درسی مقایسه کنید؛ آنچه که در کاغذ ننوشته اید و در کتاب درسی هست، مطلبی است که ازخاطرشما رفته و آن مبحث را فراموش کرده اید.حال کتاب درسی را بازکنید و فقط به سراغ مطالعه ی آن مبحثی بروید که در هنگام بازیابیفراموش کرده بودید بر روی کاغذ بنویسید.
۲-پس از اولین مطالعه، در بازه ی مرور،از خود امتحان بگیرید!خود را با چالشی بزرگتر مواجه کنید و از مبحثی که خوانده اید،چندتست(میانگین۱۵الی۳۰تست) بزنید. اگر به درصدی کمتر از۵۰ رسیدید،پس مطالعه ی اولیه شما ناقص بوده ودوباره باید آن مبحث را مطالعه کنید. اما اگر درصد شما بیش از۵۰بود، نیازی به دوباره خوانی نیست.سوالاتی که صحیح پاسخ داده اید،نقاط قوت شما هستند؛ اما سوالاتی که اشتباه پاسخ داده اید یا نزده باقی گذاشته اید،نشان دهنده نقاط ضعف شما در آن مبحث است.این دسته مباحث را (که همان نقاط ضعف شماهستند) یادداشت کنید.
حال کتاب درسی را باز کنید و تنها مباحثی که یادداشت کرده اید را، دوباره بخوانید، نه کل درس را! حسن این روش آن است که،شما ذهنیتی شفاف نسبت به آنچه خوانده اید، پیدا می کنید و نقاط ضعف و قوت خود در هر درس را بهتر تشخیص میدهید.به خاطر داشته باشید که ویژگی اصلی نوابغ، تشخیص اولویت هاست! بااین روش شما اولویت های مطالعه خود را در می یابید و دراستفاده از زمان نیز، هوشمندانه تر عمل خواهید کرد؛ چرا که تنها مباحثی را دوباره خوانی می کنید که واقعا نیاز به مطالعه ی دوباره دارند و سایر مباحث را تنها بازیابی می کنید.
باارزوی موفقیت وپیروزی:)
موسسه اموزشی طوفان
